Krótka historia Stowarzyszenia „Misericordia”

Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym „Misericordia” to dzieło Opatrzności Bożej. Na początku 1990 roku zostałem posłany do Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublinie przy ul. Abramowickiej 2 jako kapelan szpitala. Ta nominacja była dla mnie bardzo trudną do przyjęcia gdyż nigdy przedtem nie miałem kontaktu z osobami chorymi psychicznie. Byłem napełniony lękiem i obawami czy podołam nowemu wezwaniu. Jednak kiedy odwiedziłem poszczególne oddziały szpitalne zrozumiałem, że jestem tu bardzo potrzebny jako duszpasterz. To przeświadczenie rozwiało moje obawy. Wielu moich podopiecznych miało status rezydenta, co wiązało się z tym, iż przez wiele lat nie mieli możliwości opuszczenia szpitala. Nie wszyscy po leczeniu wracali do swoich domów, ośrodki pomocy społecznej nie miały miejsc dla osób z zaburzeniami psychicznymi, więc pozostawało im życie w szpitalu. Postanowiłem to zmienić. Na początku od przyjaciół z Norwegii otrzymałem transport darów, w tym ubrań. Zaczęliśmy też z naszymi podopiecznymi organizować wyjścia do teatru i kina, przygotowywaliśmy również wycieczki. Chciałem dać im namiastkę normalnego życia; świąteczną atmosferę opartą na spotkaniach wigilijnych i wielkanocnych. Widząc ciężką sytuację pacjentów, moim pierwszym pragnieniem było zorganizowanie miejsca modlitwy w pomieszczeniach szpitala. Jednak nie udało się znaleźć odpowiedniego pomieszczenia. Dlatego powstał pomysł, aby wybudować kaplicę szpitalną jako niezależny budynek. Jednocześnie zrodziła się inicjatywa utworzenia ośrodka profilaktyki i rehabilitacji osób z zaburzeniami psychicznymi. Z pomocy tego ośrodka miałyby korzystać osoby, które po zakończonej hospitalizacji w szpitalu psychiatrycznym podjęłyby terapię oraz różnorodne formy rehabilitacji. Do realizacji tego celu konieczne były środki finansowe. Sam nie mogłem uczynić zbyt wiele, dlatego w dniu 23 stycznia 1991 r. założyliśmy z personelem medycznym i grupą wolontariuszy stowarzyszenie, którego nazwa odwołuje się do encykliki Jana Pawła II „Dives in misericordia”.

Na początku celem naszego Stowarzyszenia było pozyskiwanie środków na budowę kaplicy szpitalnej wraz z ośrodkiem rehabilitacji dla osób z zaburzeniami psychicznymi, gdyż uświadomiliśmy sobie, że osoby chore psychicznie mają wiele niezaspokojonych potrzeb. Niezbędne było stworzenie miejsca na modlitwę, terapię i rehabilitację, jak też na spotkania i rozmowy przy kawie. Zgromadzenie środków na budowę tego obiektu nie było łatwe. Aby to dzieło mogło powstać potrzebowaliśmy wsparcia wielu instytucji i osób prywatnych. Ośrodek profilaktyki i rehabilitacji został w większości sfinansowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej z siedzibą w Warszawie (Stiftung Für Deutsch-Polnische Zuzammenarbeit), jak również Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jednocześnie w tym obiekcie założyliśmy budowę kaplicy szpitalnej, która była początkiem powstania Kościoła Rektoralnego pw. św. Judy Tadeusza. Sakralną część obiektu sfinansowała Fundacja Niemiecka Renovabis oraz Kuria Metropolitalna w Lublinie i indywidualni ofiarodawcy. Od samego początku Stowarzyszenie podjęło współpracę z podobnym Stowarzyszeniem w Niemczech (Fachklinik St. Marienstift in Neuenkirchen). Głównym celem naszego Stowarzyszenia stało się szeroko pojęte wspieranie osób z zaburzeniami psychicznymi, a w szczególności: niesienie pomocy duchowej pacjentom szpitala, podejmowanie inicjatyw służących poprawie funkcjonowania i jakości życia osób chorych psychicznie, pomoc socjalna najuboższym, propagowanie problemów psychiatrii, współpraca z podobnymi placówkami zagranicznymi, skupianie wolontariuszy. Gdy w maju 1995 roku udało się pozyskać działkę budowlaną i zgromadzić środki finansowe rozpoczęliśmy budowę Ośrodka. W październiku 1996 roku Ks. Abp Bolesław Pylak wmurował kamień węgielny, natomiast w roku 1998 Ks. Abp Józef Życiński dokonał poświęcenia całego ośrodka, w którym pacjenci szpitala oraz osoby chore przebywające w domu znalazły miejsce do terapii w Środowiskowym Domu Samopomocy oraz do modlitwy w Kościele Rektoralnym pw. św. Tadeusza Judy. W 1998 roku nasze Stowarzyszenie zapoczątkowało działalność Środowiskowego Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Dziś korzysta z niego ok. 70 osób, które przychodzą na dzienną terapię.

W 2000 r. w ramach Stowarzyszenia utworzyliśmy środowiskową grupę wsparcia pod nazwą Klub Misericordia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz ich bliskich (rodzin przyjaciół). Głównym celem działalności naszego Klubu jest promocja zdrowia psychicznego, a w szczególności kształtowanie zachowań i modelu życia korzystnego dla zdrowia psychicznego oraz organizowanie i wspieranie różnych form oparcia społecznego. W ramach klubu utworzyliśmy kawiarenkę internetową, będącą miejscem integracji środowiskowej i aktywizacji społecznej. Umiejscowienie kawiarenki w budynku ośrodka blisko szpitala psychiatrycznego i kaplicy stwarza okazję do integracji chorych i ich bliskich oraz okolicznych mieszkańców. Beneficjentami tej formy aktywizacji są pacjenci szpitala (osoby dorosłe, dzieci, młodzież) oraz uczestnicy Środowiskowego Domu Samopomocy, którzy w ciągu tygodnia uczestniczą w zajęciach rehabilitacyjnych. Ważną datą w naszej historii był grudzień 1997 roku. Zainspirowani listem apostolskim Jana Pawła II, który w swym przesłaniu nawoływał do poszukiwania nowych form pomocy ludziom ubogim podjęliśmy decyzję o przenaczeniu budynku mieszczącego się w Lublinie przy ul. Podwale 3 na tego typu działalność. Swą dojrzałą formę projekt uzyskał w 2002 roku kiedy to we współpracy ze wspólnotą osób konsekrowanych Spigolatrici della Chiesa uruchomiliśmy działalność „Centrum Słuchania”. Centrum Słuchania podkreśla znaczenie słuchania człowieka. Jest to nowe podejście w służbie ludziom potrzebującym. Jednocześnie stanowi niezbędny warunek do udzielania pomocy.

Kolejny rozdział działalności Stowarzyszenia rozpoczął się w lutym 2004 r. kiedy wydzierżawiliśmy część dawnego Ośrodka Zdrowia dzielnicy Głusk gdzie powołaliśmy do istnienia Ośrodek Adaptacyjny pełniący rolę mieszkań chronionych czasowego pobytu dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Ośrodek ten mieści się przy ul. Zdrowej 14 w Lublinie i przeznaczony jest dla grupy 17 osób z zaburzeniami psychicznymi.

Wielu domowników ze Środowiskowego Domu Samopomocy pragnęło podjąć pierwszą pracę dlatego w grudniu 2006 roku pojawiła się możliwość powołania Warsztatu Terapii Zajęciowej. W tym celu otrzymaliśmy w użyczeniu od Miasta Lublin dawny Dom Kultury w Głusku, który został zaadaptowany w celu utworzenia Warsztatu Terapii Zajęciowej, gdzie 35 osób odbywa terapię poprzez pracę i przygotowuje się do podjęcia działalności zawodowej na otwartym rynku pracy.

Jednak naszym największym marzeniem było utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej w którym nasi podopieczni mieliby szansę podjęcia pierwszej w swoim życiu pracy. Dzięki środkom finansowym Urzędu Marszałkowskiego oraz Miasta Lublin udało nam się zrealizować te plany. Stworzyliśmy swoisty kompleks gastronomiczny w którego skład weszła nowoczesna kuchnia przemysłowa zlokalizowana przy ul. Głuskiej 138. W odremontowanej osiemnastowiecznej plebanii parafii pw. św. Jakuba w Głusku, urządziliśmy stylową kawiarnię. Przy okazji udało się nam również zagospodarować wolną przestrzeń i stworzyć pięć mieszkań dla osób chorych. W tym nowym zakładzie 34 naszych podopiecznych podjęło pierwszą w życiu pracę, za którą już otrzymują wynagrodzenie. Od pieniędzy ważniejsza jest jednak w tym przypadku możliwość praktycznej nauki zawodu i budowa poczucia własnej wartości, pewnej niezależności.

Ponadto osoby niepełnosprawne prowadzą kawiarnię Santiago Café, są pracownikami kuchni przemysłowej i firmy cateringowej, zajmują się usługami porządkowymi i pielęgnacją zieleni. Efekt – zadowolenie z pracy, pewna stabilność finansowa, oraz świadomość pełnoprawnego funkcjonowania w społeczeństwie. Czynniki te są najskuteczniejszą formą terapii, która znacząco zmniejsza możliwość nawrotów choroby.

Niejako równolegle do podstawowej działalności statutowej, wyżej opisanej, w 2007 roku stworzyliśmy kolejny ośrodek. Była to Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza zlokalizowana w dawnym Domu Kultury w Głusku. W tym przypadku podstawowym celem działalności jest wsparcie w opiece i wychowaniu dzieci oraz młodzieży, a szczególnie pomoc przy odrabianiu lekcji, organizacja czasu wolnego.W roku 2013 Placówka Opiekuńczo – Wychowawcza została przekształcona w Placówkę Wsparcia Dziennego.

Każdego roku w wakacje letnie organizujemy turnusy rehabilitacyjne dla dorosłych i dzieci. Wybierane są atrakcyjne miejsca, gdzie nasi podopieczni mogą spędzić czas swego urlopu pod opieką terapeutów.W ramach tych obozów często organizujemy wycieczki krajowe i zagraniczne.

Niezwykle istotnym dla rozwoju naszego Stowarzyszenia i doskonalenia zawodowego jest organizacja międzynarodowych konferencji naukowych. Do dnia dzisiejszego zorganizowaliśmy sześć takich konferencji (w Lublinie i u naszych przyjaciół w Neuenkirchen w Niemczech). Tematem tych konferencji była przede wszystkim wymiana doświadczeń o systemie wsparcia dla osób niepełnosprawnych w Polsce i w Niemczech. W spotkaniach udział brali psycholodzy, pielęgniarki, lekarze, terapeuci zajęciowi i pracownicy socjalni. Uzupełnieniem tych konferencji są wyjazdy na praktyki i szkolenia w Niemczech jak również przyjmowanie w naszych placówkach zachodnich partnerów.

Ponadto w 2010 roku wspólnie z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim Jana Pawła II organizowaliśmy szkolenie finansowane ze środków Unii Europejskiej pod tytułem „dajMy szansę”. Miało ono na celu przygotowanie osób niepełnosprawnych do podjęcia pracy na otwartym rynku pracy.

Szczególne miejsce w działalności Stowarzyszenia pełni posługa duszpasterska. Naszym podopiecznym dajemy możliwość korzystania z codziennej Eucharystii sprawowanej w Kościele Rektoralnym św. Judy Tadeusza. Wiele osób jest tak związanych z naszym ośrodkiem, że nawet w niedzielę przyjeżdżają, by wspólnie z nami przeżywać Mszę św. Takie modlitewne spotkania mają ogromne znaczenie integracyjne. Wspólnie z naszymi wiernymi – mieszkańcami okolicznych ulic tworzymy wtedy jedno zgromadzenie liturgiczne. Stowarzyszenie od dziesięciu lat wspólnie z Kościołem Rektoralnym organizuje dla osób bezdomnych i samotnych spotkanie wigilijne (w dniu 24 grudnia), jak również śniadanie wielkanocne (w Niedzielę Zmartwychwstania).
Dwudziesta rocznica funkcjonowania Stowarzyszenia Misericordia pozwala nam na spojrzenie w przeszłość z wielką radością i satysfakcją. Udało nam się nie tylko pomóc grupie chorych, którzy wydawało się, że już zawsze będą skazani na życie z dala od społeczeństwa, ale pokazaliśmy także, że możliwe jest przełamanie bariery strachu i nietolerancji jakie reprezentuje społeczeństwo w odniesieniu do chorych psychicznie.

Ks. dr Tadeusz Pajurek

Prezes Charytatywnego Stowarzyszenia Niesienia Pomocy Chorym Misericordia

Kalendarium
Charytatywnego Stowarzyszenia Niesienia Pomocy Chorym
„Misericordia”

Kadencje i skład zarządów
Charytatywnego Stowarzyszenia Niesienia Pomocy Chorym
„Misericordia”

1.01.1991 Komitet Założycielski

ks. Tadeusz Pajurek
Marta Kałużniacka
Krzysztof Grabowski

01.01.2010 Szósty Zarząd

 28.06.2013 Siódmy Zarząd

30.12.2016. Ósmy Zarząd

ks. Tadeusz Pajurek          Prezes Zarządu

ks. Waldemar Sądecki       Wiceprezes

ks. Jerzy Cieślicki               Wiceprezes

Arkadiusz Sadowski           Skarbnik

ks. Przemysław Kuśmierz Sekretarz

Teresa Misiuk                    Członek

Zofia Nucia                         Członek

21.04.2017. Dziewiąty Zarząd

ks. Tadeusz Pajurek          Prezes Zarządu

ks. Waldemar Sądecki       Wiceprezes

ks. Jerzy Cieślicki               Wiceprezes

Arkadiusz Sadowski           Skarbnik

ks. Przemysław Kuśmierz Sekretarz

ks. Dariusz Bondyra          Członek

Teresa Misiuk                    Członek

Zofia Nucia                         Członek

Maria Korulczyk                Członek

09.07.2019. Dziesiąty Zarząd

ks. Tadeusz Pajurek          Prezes Zarządu

ks. Waldemar Sądecki       Wiceprezes

Arkadiusz Sadowski           Skarbnik

ks. Paweł Bartoszewski Sekretarz

ks. Jerzy Cieślicki               Członek

ks. Dariusz Bondyra          Członek

Teresa Misiuk                    Członek

Zofia Nucia                         Członek

Aktualizacja: 28.08.2021.